Historia sztuki
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | wz-1s-st-hs-2s |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Historia sztuki |
Jednostka: | Wydział Projektowy |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
2.00
|
Język prowadzenia: | (brak danych) |
Skrócony opis: |
Założenia i cele przedmiotu: 1. Przekazanie usystematyzowanej wiedzy z zakresu historii sztuki okresu od prehistorii do wczesnego gotyku. 2. Stymulowanie intelektualnego i emocjonalnego rozwoju oraz kształtowanie wrażliwości estetycznej, umiejętności przeżywania kultury, a także refleksyjnej i krytycznej oceny zjawisk zachodzących w sztuce. 3. Rozbudzanie potrzeby samodzielnego poszerzania wiedzy z różnych dziedzin sztuki oraz bezpośredniego obcowania z dziełami sztuki. 4. Zapoznanie z najnowszymi badaniami dotyczącymi sztuki okresu starożytności i średniowiecza. 5. Teoretyczne i praktyczne poznanie warsztatu badawczego historyka sztuki. 6. Kształtowanie zainteresowań studenta. Poszerzanie wiedzy z zakresu tematu interesującego studenta z omawianego okresu historii sztuki [starożytność-średniowiecze]. |
Pełny opis: |
Treści programowe: 1. Wprowadzenie. Omówienie zakresu materiału i specyfiki przedmiotu historii sztuki. Charakterystyka pozycji bibliograficznych z zakresu obowiązkowej i uzupełniającej literatury przedmiotu. Krótka prezentacja zagadnień związanych z metodologią badań nad sztuką, ze szczególnym uwzględnieniem osiągnięć w tej dziedzinie. Wprowadzenie w terminologię i zagadnienia sztuki świata starożytnego i średniowiecza. Przedstawienie wymagań związanych z napisaniem pracy pisemnej – analizy porównawczej zabytków kultury oraz wymogów związanych z zaliczeniem semestralnym, końcowym - 2 godz. 2. Sztuka czasów pierwotnych. Elementy historii sztuki od czasów prehistorycznych po dzień dzisiejszy w kontekście wydarzeń historycznych i zmiennych zjawisk kulturowych skupionych zasadniczo w obszarze Europy, Azji i Ameryki. Prezentacja myśli filozoficznych i idei na przestrzeni dziejów, kształtujących teorię sztuki, krytykę i historiografię artystyczną. Analiza architektury na przykładzie kromlechu w Stonehenge. Malarstwo skalne w Lascaux oraz w Altamirze – próba charakterystyki mentalności pierwotnej plastyki - 3 godz. 3. Sztuka Azji Zachodniej. Historyczne, społeczno-polityczne podstawy rozwoju sztuki w Azji Zachodniej. Wpływ despotycznych rządów na kształtującą się tematykę wytworów plastycznych. Państwo Sumerów i Babilończyków – próba charakterystyki. Sumeryjskie pismo piktograficzne. Sztuka Hetytów. Sztuka asyryjska – analiza płaskorzeźb i rzeźb z Niniwy. Zespoły architektoniczne – pałace asyryjskie oraz świątynia Anu-Adada w Assur - 3 godz. 4. Sztuka starożytnego Egiptu. Od Starego do Nowego Państwa – czyli ewolucja formy architektonicznej. Najwspanialsze świątynie: Chafre w Giza, Amona w Karnaku i Luxorze. Egipska rzeźba i jej znamiona realizmu. Ozyrys – władca dusz i pan malowideł ściennych w grobowcach - analiza porównawcza malarstwa ściennego. Znaczenie nomarchów dla „rozprzestrzeniania” się kultury - 4 godz. 5. Sztuka Krety i antyk grecki. Historyczne, społeczno-ekonomiczne i filozoficzne podstawy rozwoju sztuki w Grecji. Ewolucja formy architektonicznej. Krótka charakterystyka świątyń: Herajona w Olimpii, Posejdona w Pestu oraz skarbca Ateńczyków w Delfach. Plan akropolu w Tirynysie. Megaron i jego funkcjonalność. Charakterystyka sztuki minojskiej i mykeńskiej. Knossos i jego tajemnice. Szczegółowa analiza malarstwa wazowego. Schemat konstrukcyjny świątyni doryckiej. Kuros z Paros i Kora z Akropolu – cechy zasadnicze sztuki antyku greckiego 6 godz. 6. Sztuka grecka V wieku p.n.e. Analiza sytuacji politycznej i toczących się wojen grecko-perskich. Plan Akropolis ateńskiej – zasady oraz odzwierciedlenie rozkwitu ówczesnej sztuki greckiej. Analiza architektury poszczególnych 3/10 budowli: Partenonu, Propylejów, małej świątyni Aten Nike oraz Erchtejonu. Procesje kultyczne a funkcjonalność architektury. Rzeźbiarska działalność Fidiasza. Waza Durisa i czara Brygosa przykładem malarstwa tego okresu – analiza. - 4 godz. 7. Sztuka grecka IV wieku p.n.e i w epoce hellenistycznej. Działalność największych artystów IV wieku: Lizypa, Skoposa, Praksytelesa. Ewolucja form architektonicznych. Mauzoleum w Halikarnasie. Idealizm grecki i jego reperkusje dla późniejszej sztuki. Propagandowe funkcje sztuki. Rozprzestrzenianie się sztuki greckiej poza granice. Kultura hellenistyczna (Hellenizm pojęcie kultury hellenistycznej). Główne ośrodki kultury hellenistycznej: Aleksandria (biblioteka aleksandryjska i jej znaczenie, Museion, Serapeion), Pergamon (ołtarz pergamoński), Antiochia, Rodos, przemiany religii greckiej; literatura epoki hellenistycznej, filozofia epoki hellenizmu, nauka i technika, architektura (siedem cudów świata), rzeźba, malarstwo).Postępy w budowie miast, czyli architektura hellenistyczna i jej zdobycze. Klasyczne wyczucie kompozycji. Wykształcenie się typu domu mieszkalnego i jego konsekwencje. Nike z Samotraki – czyli owoce szkoły z Rodos - 6 godz. 8. Sztuka rzymska. Historyczne, społeczno-ekonomiczne i filozoficzne podstawy rozwoju sztuki w Rzymie. Architektoniczne zabytki rzymskie z późnego okresu republiki i epoki augustiańskiej. Początki kultury rzymskiej (pierwotna religia i kultura Rzymian, Etruskowie i ich wpływ na kulturę Rzymu, początki wpływów greckich). Kultura i sztuka Rzymu w okresie republiki: (przemiany kulturowe w V-III wieku p.n.e.; wpływ kultury greckiej na rozwój kultury rzymskiej; kultura Rzymu w III-II wieku p.n.e. (religia rzymska i jej znaczenie kulturowe, literatura rzymska, początki historiografii, prawo rzymskie, filozofia, nauka i technika, architektura i sztuka). Kryzys i przemiany kulturowe w I połowie I wieku p.n.e. (przemiany religijne, początki kultów orientalnych, Cyceron, Cezar).Złoty wiek kultury rzymskiej (polityka kulturalna Augusta (ideologia pryncypatu, pax Augusta, powrót do tradycji i starej religii, Mecenas i jego rola kulturalna); literatura epoki Augusta (Wergiliusz, Horacy, Owidiusz); historiografia (Liwiusz); budownictwo i sztuka epoki Augusta (fora Cezara i Augusta, Ara Pacis, mauzoleum Augusta, budowle Palatynu) - 6 godz. 9. Kultura wczesnego chrześcijaństwa. Początki kultury chrześcijańskiej: Nowy Testament, apokryfy, przeciwnicy chrześcijaństwa; apologeci chrześcijaństwa (Orygenes, Tertulian). Kultura wczesnego chrześcijaństwa: gminy chrześcijańskie. Ojcowie Kościoła i ich znaczenie dla kultury wczesnego chrześcijaństwa. Archeologia chrześcijaństwa. Architektura i sztuka wczesnego chrześcijaństwa (katakumby, bazyliki i świątynie). Kultura antyczna a wczesne chrześcijaństwo. Kultura późnego cesarstwa (Kultura rzymska późnego cesarstwa: upadek religii pogańskich i kultury antycznej; literatura późnego antyku, historiografia; nauka; architektura i sztuka) Antyczne i chrześcijańskie podstawy cywilizacji europejskiej (Kultura antyczna a kształtowanie się kultury średniowiecznej. Recepcja kultury antycznej) - 4 godz. 10. Sztuka bizantyjska. Wschodnie Cesarstwo Rzymskie i krąg jego oddziaływania – zarys historyczny. Periodyzacja kształtowania się sztuki za panowania Justyniana [okres wczesno bizantyjski, średnio bizantyjski i późno bizantyjski] oraz problem ikonoklazmu. Architektura sakralna w Bizancjum – kościoły Konstantynopola, Hagia Sophia oraz San Vitale w Rawennie. Malarstwo mozaikowe, ścienne, miniaturowe i tablicowe. Rzemiosło artystyczne: relikwiarze, kielichy, oaz rzeźba figuralna w Bizancjum. - 3 godz. 11. Sztuka islamu. Charakterystyka sztuki państw muzułmańskich. Aspekt historyczny oraz regionalizacja i periodyzacja kultury islamu. Sztuka epoki Omajjadów, Abbasydów, Fatymidów, Seidźuków, Mameluków, Mongołów, Turków osmańskich, Safawidów. Arabeska i jej zastosowanie. Meczet i pałac. Detale architektoniczne i ich zastosowanie praktyczne. - 2 godz. 12. Sztuk indyjska. Zarys historyczny formułowania się kultury indyjskiej. Charakterystyka malowideł w jaskiniach Adżanty. Rzeźba Indii. Wpływ hinduizmu na kształtowanie się sztuki. - 2 godz. 13. Sztuka Azji Wschodniej. Sztuka Chińska i jej periodyzacja. Charakterystyka artystów chińskich. Malowidła buddyjskie w grotach Maj-ci-szan w Chinach północnych. Kompozycje architektoniczne i rzeźbiarskie na przykładzie klasztoru Pan-pien nad rzeką Min, prowincja Seczuan. Drzeworyty japońskie. - 3 godz. 14. Sztuka karolińska, ottońska i romańska. (osiągnięcia w zakresie architektury, malarstwa monumentalnego i książkowego). Romanizm (przełomowe osiągnięcia i dokonania). Kulturotwórcza rola zakonów. Malarstwo miniaturowe i jej szkoły regionalne. Rzeźba architektoniczna. Sztuka romańska w Polsce – przykłady architektury i malarstwa. - 6 godz. Sztuka gotycka. Sztuka i ideologia w architekturze (katedra gotycka, gotyckie miasto, gotyckie fortyfikacje). Początki i rozwój architektury gotyckiej we Francji i krajach sąsiednich. Architektura gotyku w Europie Północnej i Wschodniej. Witrażownictwo europejskie. Rzeźba gotycka, wybitni twórcy, najsłynniejsze realizacje. Programy ikonograficzne wielkich katedr gotyckich [Reims, Amiens, Chartres, Gotyckie malarstwo monumentalne, tablicowe, witrażowe, książkowe (barwne iluminacje, grafika). Rzeźba gotycka w Hiszpanii i Portugalii. Średniowieczny zamek, rycerstwo i kultura dworska. Sztuka gotycka w Polsce - 6 godz. |
Literatura: |
Wykaz literatury, literatura podstawowa: Ałpatow M., Historia sztuki, t. 1 i 2, Warszawa 1961. Beard M., Henderson J., Kultura antyczna, Warszawa 1997. Stabryła S., Zarys kultury starożytnej Grecji i Rzymu, Warszawa 2007. Sztuka gotyku. Architektura, rzeźba, malarstwo, red. Rolf TOMAN, Kolonia 2006. Sztuka romańska: architektura, rzeźba, malarstwo, red. Rolf Toman, Könemann, Warszawa 2004. Literatura uzupełniająca: Beard M., Pompeje. Życie rzymskiego miasta, Poznań 2010. Boardman J., Sztuka grecka, Warszawa 1999. Durando F., Grecja. Przewodnik po zabytkach starożytności, Warszawa 2006. Galicka I., Historia sztuki, T. I:Od Paleolitu do Rzymu, Warszawa 2003 (Europejska Akademia Sztuk). Historia sztuki świata, t. I, Warszawa 1999 (wyd. Muza). Hlscher T., Sztuka rzymska: język obrazowy jako system semantyczny, Poznań 2011. Jastrzębowska E., Sztuka wczesnochrześcijańska, Krakw 2008. Lipińska J., Sztuka starożytnego Egiptu, Warszawa 2008. Makowiecka E., Sztuka Rzymu. Od Augusta do Konstantyna, Warszawa 2010. Michałowski K., Jak Grecy tworzyli sztukę, Warszawa 1986. Michałowski K., Nie tylko piramidy. Sztuka dawnego Egiptu, Warszawa 1966. Nappo S., Pompeje. Przewodnik po starożytnym mieście, Warszawa 2000. Nowicka M., Malarstwo antyczne, Wrocław - Warszawa - Kraków 1985. Nowicka M., Twarze antyku. Z dziejów portretu w Grecji i w Rzymie, Warszawa 2000. Ostrowski J. A., Starożytny Rzym. Polityka i sztuka, Warszawa - Kraków 1999. Papuci-Władyka E., Sztuka starożytnej Grecji, Warszawa - Krakw 2001. Pescarin S., Rzym. Przewodnik archeologiczny po wiecznym mieście, Warszawa 2000. |
Efekty uczenia się: |
Efekty kształcenia, sposoby weryfikacji efektów kształcenia oraz forma i warunki zaliczenia przedmiotu: wiedza K_W03 z zakresu historii wzornictwa i sztuki: posiada wiedzę dotyczącą zagadnień historii sztuki oraz wzornictwa polskiego i światowego oraz ich kontekstu historycznego, społecznego, kulturowego, naukowego 1. Student rozpoznaje i określa historyczne, społeczno-polityczne podstawy rozwoju sztuki od renesansu do współczesności. 2. Rozpoznaje i charakteryzuje w ujęciu problemowym podstawowe tendencje w rozwoju sztuk. 3. Potrafi wymienić, scharakteryzować i krytycznie ocenić podstawowe pozycje bibliograficzne z zakresu literatury przedmiotu. 4. Student ma systematyczną, pogłębioną i uporządkowaną wiedzę na temat zjawisk zacho-dzących w sztuce w okresie od renesansu do współczesności.Rozumie różnorodność sposobów myślenia o sztuce i jej interpretacji. metoda sprawdzenia: Ocena i krytyka umiejętności zastosowania zdobytej wiedzy w pisaniu pracy. Ocena przy zaliczeniu se-mestralnym i końcowym forma prowadzenia zajęć: wykład. Indywidualne konsultacje. umiejętności K_U04 w zakresie zdobywania i wartościowania informacji projektowych: posiada umiejętność wyszukiwania rzetelnych, istotnych dla procesu projektowego informacji, monitoruje inne działania projektowe oraz ich kontekst 1. Rozpoznaje i określa technikę wykonania dzieła reprezentatywnego dla sztuki dawnej. 2. Przeprowadza analizę formalnych jakości dzieł sztuk oaz jego treści stając się świadomym twórcą i odbiorcą. 3. Posiada umiejętność sensownego wykorzystania tekstów z zakresu historii, teorii sztuki i metodologii. 4. Potrafi samodzielnie wyszukiwać informacje, analizować, selekcjonowaći krytycznie interpretować źródła. 5. Umie przygotować różnego rodzaju typy prac pisemnych oraz prezentacji ustnych.Posiada umiejętność mówienia z sensem o sprawach sztuki. metoda sprawdzenia: Semestralna końcowa całościowa ocena i zaliczenie. forma prowadzenia zajęć: Indywidualna korekta w czasie pisania pracy analizy porównawczej dzieł. Wykład z elementami ćwiczeń i konwersatorium. Indywidualna roz-mowa na temat sztuki K_U13 w zakresie form przekazu: stosuje różne formy prezentacji projektu, dzieła, posiada umiejętności werbalne usprawniające komunikację oraz umiejętności poprawnego konstruowania wypowiedzi pisemnej metoda sprawdzenia: Semestralna końcowa całościowa ocena i zaliczenie. forma prowadzenia zajęć: Indywidualna korekta w czasie pisania pracy analizy porównawczej dzieł. Wykład z elementami ćwiczeń i konwersatorium. Indywidualna roz-mowa na temat sztuki Kompetencje społeczne K_K03 w aspekcie komunikatywności: odznacza się wysoką kulturą osobistą, wyraża swoje myśli w zrozumiały, uporządkowany sposób, reaguje na uwagi, wykazuje się elastycznością 1. Student wyrabia w sobie estetyczną wrażliwość na sztukę i otaczający świat. 2. Rozumie konieczność samodzielnej pracy i potrafi planować kierunki własnego rozwoju i kształcenia. 3. Wykazuje umiejętność przeżywania kultury. 4. Podejmuje różne formy czynnego uczestnictwa w kulturze. 5. Student wywiązuje się z obowiązku uczestniczenia w zajęciach. Potrafi podjąć współpracę w grupie i samodzielnie rozwiązywać postawione przed nim problemy. |
Metody i kryteria oceniania: |
Metody dydaktyczne: 1. Wykład z prezentacją multimedialną. 2. Elementy konwersatorium i ćwiczeń. 3. Samodzielne studiowanie zaproponowanej lektury. 4. Prezentacja opracowanych przez studentów analiz dzieł sztuki. 5. Konsultacje indywidualne. 6. Pokaz. ST Kryteria oceny: ocena cel. (5,5) 91–100 pkt – znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne ocena bdb (5) 81–90 pkt – b. dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne ocena db+ (4,5) 71–80 pkt – więcej niż dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne ocena db (4) 61–70 pkt – dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne ocena dst+ (3,5) - więcej niż zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne ocena 3 propozycja opisu, można zmienić: 41–50 pkt – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne ocena 2 propozycja opisu, można zmienić: 31–40 pkt – niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne |
Zajęcia w cyklu "2022-2023 Semestr letni" (zakończony)
Okres: | 2023-02-27 - 2023-06-25 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Wykład, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | (brak danych) | |
Prowadzący grup: | Marta Lisok | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie z oceną
Wykład - Zaliczenie z oceną |
Zajęcia w cyklu "2023-2024 Semestr letni" (w trakcie)
Okres: | 2024-02-10 - 2024-05-31 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Wykład, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | (brak danych) | |
Prowadzący grup: | Marta Lisok | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie z oceną
Wykład - Zaliczenie z oceną |
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach.