Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Historia sztuki

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: wz-1s-st-hs-2s
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Historia sztuki
Jednostka: Wydział Projektowy
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 2.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: (brak danych)
Skrócony opis:

Założenia i cele przedmiotu:

1. Przekazanie usystematyzowanej wiedzy z zakresu historii sztuki okresu od prehistorii do wczesnego gotyku.

2. Stymulowanie intelektualnego i emocjonalnego rozwoju oraz kształtowanie wrażliwości estetycznej, umiejętności przeżywania kultury, a także refleksyjnej i krytycznej oceny zjawisk zachodzących w sztuce.

3. Rozbudzanie potrzeby samodzielnego poszerzania wiedzy z różnych dziedzin sztuki oraz bezpośredniego obcowania z dziełami sztuki.

4. Zapoznanie z najnowszymi badaniami dotyczącymi sztuki okresu starożytności i średniowiecza.

5. Teoretyczne i praktyczne poznanie warsztatu badawczego historyka sztuki.

6. Kształtowanie zainteresowań studenta.

Poszerzanie wiedzy z zakresu tematu interesującego studenta z omawianego okresu historii sztuki [starożytność-średniowiecze].

Pełny opis:

Treści programowe:

1. Wprowadzenie. Omówienie zakresu materiału i specyfiki przedmiotu historii sztuki. Charakterystyka pozycji bibliograficznych z zakresu obowiązkowej i uzupełniającej literatury przedmiotu. Krótka prezentacja zagadnień związanych z metodologią badań nad sztuką, ze szczególnym uwzględnieniem osiągnięć w tej dziedzinie. Wprowadzenie w terminologię i zagadnienia sztuki świata starożytnego i średniowiecza. Przedstawienie wymagań związanych z napisaniem pracy pisemnej – analizy porównawczej zabytków kultury oraz wymogów związanych z zaliczeniem semestralnym, końcowym - 2 godz.

2. Sztuka czasów pierwotnych. Elementy historii sztuki od czasów prehistorycznych po dzień dzisiejszy w kontekście wydarzeń historycznych i zmiennych zjawisk kulturowych skupionych zasadniczo w obszarze Europy, Azji i Ameryki. Prezentacja myśli filozoficznych i idei na przestrzeni dziejów, kształtujących teorię sztuki, krytykę i historiografię artystyczną. Analiza architektury na przykładzie kromlechu w Stonehenge. Malarstwo skalne w Lascaux oraz w Altamirze – próba charakterystyki mentalności pierwotnej plastyki - 3 godz.

3. Sztuka Azji Zachodniej. Historyczne, społeczno-polityczne podstawy rozwoju sztuki w Azji Zachodniej. Wpływ despotycznych rządów na kształtującą się tematykę wytworów plastycznych. Państwo Sumerów i Babilończyków – próba charakterystyki. Sumeryjskie pismo piktograficzne. Sztuka Hetytów. Sztuka asyryjska – analiza płaskorzeźb i rzeźb z Niniwy. Zespoły architektoniczne – pałace asyryjskie oraz świątynia Anu-Adada w Assur - 3 godz.

4. Sztuka starożytnego Egiptu. Od Starego do Nowego Państwa – czyli ewolucja formy architektonicznej. Najwspanialsze świątynie: Chafre w Giza, Amona w Karnaku i Luxorze. Egipska rzeźba i jej znamiona realizmu. Ozyrys – władca dusz i pan malowideł ściennych w grobowcach - analiza porównawcza malarstwa ściennego. Znaczenie nomarchów dla „rozprzestrzeniania” się kultury - 4 godz.

5. Sztuka Krety i antyk grecki. Historyczne, społeczno-ekonomiczne i filozoficzne podstawy rozwoju sztuki w Grecji. Ewolucja formy architektonicznej. Krótka charakterystyka świątyń: Herajona w Olimpii, Posejdona w Pestu oraz skarbca Ateńczyków w Delfach. Plan akropolu w Tirynysie. Megaron i jego funkcjonalność. Charakterystyka sztuki minojskiej i mykeńskiej. Knossos i jego tajemnice. Szczegółowa analiza malarstwa wazowego. Schemat konstrukcyjny świątyni doryckiej. Kuros z Paros i Kora z Akropolu – cechy zasadnicze sztuki antyku greckiego 6 godz.

6. Sztuka grecka V wieku p.n.e. Analiza sytuacji politycznej i toczących się wojen grecko-perskich. Plan Akropolis ateńskiej – zasady oraz odzwierciedlenie rozkwitu ówczesnej sztuki greckiej. Analiza architektury poszczególnych

3/10

budowli: Partenonu, Propylejów, małej świątyni Aten Nike oraz Erchtejonu. Procesje kultyczne a funkcjonalność architektury. Rzeźbiarska działalność Fidiasza. Waza Durisa i czara Brygosa przykładem malarstwa tego okresu – analiza. - 4 godz.

7. Sztuka grecka IV wieku p.n.e i w epoce hellenistycznej. Działalność największych artystów IV wieku: Lizypa, Skoposa, Praksytelesa. Ewolucja form architektonicznych. Mauzoleum w Halikarnasie. Idealizm grecki i jego reperkusje dla późniejszej sztuki. Propagandowe funkcje sztuki. Rozprzestrzenianie się sztuki greckiej poza granice. Kultura hellenistyczna (Hellenizm pojęcie kultury hellenistycznej). Główne ośrodki kultury hellenistycznej: Aleksandria (biblioteka aleksandryjska i jej znaczenie, Museion, Serapeion), Pergamon (ołtarz pergamoński), Antiochia, Rodos, przemiany religii greckiej; literatura epoki hellenistycznej, filozofia epoki hellenizmu, nauka i technika, architektura (siedem cudów świata), rzeźba, malarstwo).Postępy w budowie miast, czyli architektura hellenistyczna i jej zdobycze. Klasyczne wyczucie kompozycji. Wykształcenie się typu domu mieszkalnego i jego konsekwencje. Nike z Samotraki – czyli owoce szkoły z Rodos - 6 godz.

8. Sztuka rzymska. Historyczne, społeczno-ekonomiczne i filozoficzne podstawy rozwoju sztuki w Rzymie. Architektoniczne zabytki rzymskie z późnego okresu republiki i epoki augustiańskiej. Początki kultury rzymskiej (pierwotna religia i kultura Rzymian, Etruskowie i ich wpływ na kulturę Rzymu, początki wpływów greckich). Kultura i sztuka Rzymu w okresie republiki: (przemiany kulturowe w V-III wieku p.n.e.; wpływ kultury greckiej na rozwój kultury rzymskiej; kultura Rzymu w III-II wieku p.n.e. (religia rzymska i jej znaczenie kulturowe, literatura rzymska, początki historiografii, prawo rzymskie, filozofia, nauka i technika, architektura i sztuka). Kryzys i przemiany kulturowe w I połowie I wieku p.n.e. (przemiany religijne, początki kultów orientalnych, Cyceron, Cezar).Złoty wiek kultury rzymskiej (polityka kulturalna Augusta (ideologia pryncypatu, pax Augusta, powrót do tradycji i starej religii, Mecenas i jego rola kulturalna); literatura epoki Augusta (Wergiliusz, Horacy, Owidiusz); historiografia (Liwiusz); budownictwo i sztuka epoki Augusta (fora Cezara i Augusta, Ara Pacis, mauzoleum Augusta, budowle Palatynu)

- 6 godz.

9. Kultura wczesnego chrześcijaństwa. Początki kultury chrześcijańskiej: Nowy Testament, apokryfy, przeciwnicy chrześcijaństwa; apologeci chrześcijaństwa (Orygenes, Tertulian). Kultura wczesnego chrześcijaństwa: gminy chrześcijańskie. Ojcowie Kościoła i ich znaczenie dla kultury wczesnego chrześcijaństwa. Archeologia chrześcijaństwa. Architektura i sztuka wczesnego chrześcijaństwa (katakumby, bazyliki i świątynie). Kultura antyczna a wczesne chrześcijaństwo. Kultura późnego cesarstwa (Kultura rzymska późnego cesarstwa: upadek religii pogańskich i kultury antycznej; literatura późnego antyku, historiografia; nauka; architektura i sztuka) Antyczne i chrześcijańskie podstawy cywilizacji europejskiej (Kultura antyczna a kształtowanie się kultury średniowiecznej. Recepcja kultury antycznej) - 4 godz.

10. Sztuka bizantyjska. Wschodnie Cesarstwo Rzymskie i krąg jego oddziaływania – zarys historyczny. Periodyzacja kształtowania się sztuki za panowania Justyniana [okres wczesno bizantyjski, średnio bizantyjski i późno bizantyjski] oraz problem ikonoklazmu. Architektura sakralna w Bizancjum – kościoły Konstantynopola, Hagia Sophia oraz San Vitale w Rawennie. Malarstwo mozaikowe, ścienne, miniaturowe i tablicowe. Rzemiosło artystyczne: relikwiarze, kielichy, oaz rzeźba figuralna w Bizancjum. - 3 godz.

11. Sztuka islamu. Charakterystyka sztuki państw muzułmańskich. Aspekt historyczny oraz regionalizacja i periodyzacja kultury islamu. Sztuka epoki Omajjadów, Abbasydów, Fatymidów, Seidźuków, Mameluków, Mongołów, Turków osmańskich, Safawidów. Arabeska i jej zastosowanie. Meczet i pałac. Detale architektoniczne i ich zastosowanie praktyczne. - 2 godz.

12. Sztuk indyjska. Zarys historyczny formułowania się kultury indyjskiej. Charakterystyka malowideł w jaskiniach Adżanty. Rzeźba Indii. Wpływ hinduizmu na kształtowanie się sztuki. - 2 godz.

13. Sztuka Azji Wschodniej. Sztuka Chińska i jej periodyzacja. Charakterystyka artystów chińskich. Malowidła buddyjskie w grotach Maj-ci-szan w Chinach północnych. Kompozycje architektoniczne i rzeźbiarskie na przykładzie klasztoru Pan-pien nad rzeką Min, prowincja Seczuan. Drzeworyty japońskie. - 3 godz.

14. Sztuka karolińska, ottońska i romańska. (osiągnięcia w zakresie architektury, malarstwa monumentalnego i książkowego). Romanizm (przełomowe osiągnięcia i dokonania). Kulturotwórcza rola zakonów. Malarstwo miniaturowe i jej szkoły regionalne. Rzeźba architektoniczna. Sztuka romańska w Polsce – przykłady architektury i malarstwa. - 6 godz.

Sztuka gotycka. Sztuka i ideologia w architekturze (katedra gotycka, gotyckie miasto, gotyckie fortyfikacje). Początki i rozwój architektury gotyckiej we Francji i krajach sąsiednich. Architektura gotyku w Europie Północnej i Wschodniej. Witrażownictwo europejskie. Rzeźba gotycka, wybitni twórcy, najsłynniejsze realizacje. Programy ikonograficzne wielkich katedr gotyckich [Reims, Amiens, Chartres, Gotyckie malarstwo monumentalne, tablicowe, witrażowe, książkowe (barwne iluminacje, grafika). Rzeźba gotycka w Hiszpanii i Portugalii. Średniowieczny zamek, rycerstwo i kultura dworska. Sztuka gotycka w Polsce - 6 godz.

Literatura:

Wykaz literatury, literatura podstawowa:

Ałpatow M., Historia sztuki, t. 1 i 2, Warszawa 1961.

Beard M., Henderson J., Kultura antyczna, Warszawa 1997. Stabryła S., Zarys kultury starożytnej Grecji i Rzymu, Warszawa 2007. Sztuka gotyku. Architektura, rzeźba, malarstwo, red. Rolf TOMAN, Kolonia 2006. Sztuka romańska: architektura, rzeźba, malarstwo, red. Rolf Toman, Könemann, Warszawa 2004.

Literatura uzupełniająca:

 Beard M., Pompeje. Życie rzymskiego miasta, Poznań 2010.

 Boardman J., Sztuka grecka, Warszawa 1999.

 Durando F., Grecja. Przewodnik po zabytkach starożytności, Warszawa 2006.

 Galicka I., Historia sztuki, T. I:Od Paleolitu do Rzymu, Warszawa 2003 (Europejska Akademia Sztuk).

 Historia sztuki świata, t. I, Warszawa 1999 (wyd. Muza).

 Hlscher T., Sztuka rzymska: język obrazowy jako system semantyczny, Poznań 2011.

 Jastrzębowska E., Sztuka wczesnochrześcijańska, Krakw 2008.

 Lipińska J., Sztuka starożytnego Egiptu, Warszawa 2008.

 Makowiecka E., Sztuka Rzymu. Od Augusta do Konstantyna, Warszawa 2010.

 Michałowski K., Jak Grecy tworzyli sztukę, Warszawa 1986.

 Michałowski K., Nie tylko piramidy. Sztuka dawnego Egiptu, Warszawa 1966.

 Nappo S., Pompeje. Przewodnik po starożytnym mieście, Warszawa 2000.

 Nowicka M., Malarstwo antyczne, Wrocław - Warszawa - Kraków 1985.

 Nowicka M., Twarze antyku. Z dziejów portretu w Grecji i w Rzymie, Warszawa 2000.

 Ostrowski J. A., Starożytny Rzym. Polityka i sztuka, Warszawa - Kraków 1999.

 Papuci-Władyka E., Sztuka starożytnej Grecji, Warszawa - Krakw 2001.

 Pescarin S., Rzym. Przewodnik archeologiczny po wiecznym mieście, Warszawa 2000.

Efekty uczenia się:

Efekty kształcenia, sposoby weryfikacji efektów kształcenia oraz forma i warunki zaliczenia przedmiotu:

wiedza

K_W03

z zakresu historii wzornictwa i sztuki: posiada wiedzę dotyczącą zagadnień historii sztuki oraz wzornictwa polskiego i światowego oraz ich kontekstu historycznego, społecznego, kulturowego, naukowego

1. Student rozpoznaje i określa historyczne, społeczno-polityczne podstawy rozwoju sztuki od renesansu do współczesności.

2. Rozpoznaje i charakteryzuje w ujęciu problemowym podstawowe tendencje w rozwoju sztuk.

3. Potrafi wymienić, scharakteryzować i krytycznie ocenić podstawowe pozycje bibliograficzne z zakresu literatury przedmiotu.

4. Student ma systematyczną, pogłębioną i uporządkowaną wiedzę na temat zjawisk zacho-dzących w sztuce w okresie od renesansu do współczesności.Rozumie różnorodność sposobów myślenia o sztuce i jej interpretacji.

metoda sprawdzenia: Ocena i krytyka umiejętności zastosowania zdobytej wiedzy w pisaniu pracy.

Ocena przy zaliczeniu se-mestralnym i końcowym

forma prowadzenia zajęć: wykład.

Indywidualne konsultacje.

umiejętności

K_U04

w zakresie zdobywania i wartościowania informacji projektowych: posiada umiejętność wyszukiwania rzetelnych, istotnych dla procesu projektowego informacji, monitoruje inne działania projektowe oraz ich kontekst

1. Rozpoznaje i określa technikę wykonania dzieła reprezentatywnego dla sztuki dawnej.

2. Przeprowadza analizę formalnych jakości dzieł sztuk oaz jego treści stając się świadomym twórcą i odbiorcą.

3. Posiada umiejętność sensownego wykorzystania tekstów z zakresu historii, teorii sztuki i metodologii.

4. Potrafi samodzielnie wyszukiwać informacje, analizować, selekcjonowaći krytycznie interpretować źródła.

5. Umie przygotować różnego rodzaju typy prac pisemnych oraz prezentacji ustnych.Posiada umiejętność mówienia z sensem o sprawach sztuki.

metoda sprawdzenia: Semestralna końcowa całościowa ocena i zaliczenie.

forma prowadzenia zajęć: Indywidualna korekta w czasie pisania pracy analizy porównawczej dzieł.

Wykład z elementami ćwiczeń i konwersatorium.

Indywidualna roz-mowa na temat sztuki

K_U13

w zakresie form przekazu: stosuje różne formy prezentacji projektu, dzieła, posiada umiejętności werbalne usprawniające komunikację oraz umiejętności poprawnego konstruowania wypowiedzi pisemnej

metoda sprawdzenia: Semestralna końcowa całościowa ocena i zaliczenie.

forma prowadzenia zajęć: Indywidualna korekta w czasie pisania pracy analizy porównawczej dzieł.

Wykład z elementami ćwiczeń i konwersatorium.

Indywidualna roz-mowa na temat sztuki

Kompetencje społeczne

K_K03

w aspekcie komunikatywności: odznacza się wysoką kulturą osobistą, wyraża swoje myśli w zrozumiały, uporządkowany sposób, reaguje na uwagi, wykazuje się elastycznością

1. Student wyrabia w sobie estetyczną wrażliwość na sztukę i otaczający świat.

2. Rozumie konieczność samodzielnej pracy i potrafi planować kierunki własnego rozwoju i kształcenia.

3. Wykazuje umiejętność przeżywania kultury.

4. Podejmuje różne formy czynnego uczestnictwa w kulturze.

5. Student wywiązuje się z obowiązku uczestniczenia w zajęciach.

Potrafi podjąć współpracę w grupie i samodzielnie rozwiązywać postawione przed nim problemy.

Metody i kryteria oceniania:

Metody dydaktyczne:

1. Wykład z prezentacją multimedialną.

2. Elementy konwersatorium i ćwiczeń.

3. Samodzielne studiowanie zaproponowanej lektury.

4. Prezentacja opracowanych przez studentów analiz dzieł sztuki.

5. Konsultacje indywidualne.

6. Pokaz.

ST

Kryteria oceny:

ocena cel. (5,5) 91–100 pkt – znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne

ocena bdb (5) 81–90 pkt – b. dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne

ocena db+ (4,5) 71–80 pkt – więcej niż dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne

ocena db (4) 61–70 pkt – dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne

ocena dst+ (3,5) - więcej niż zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne

ocena 3 propozycja opisu, można zmienić: 41–50 pkt – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne

ocena 2 propozycja opisu, można zmienić: 31–40 pkt – niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne

Zajęcia w cyklu "2022-2023 Semestr letni" (zakończony)

Okres: 2023-02-27 - 2023-06-25
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: (brak danych)
Prowadzący grup: Marta Lisok
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie z oceną
Wykład - Zaliczenie z oceną

Zajęcia w cyklu "2023-2024 Semestr letni" (w trakcie)

Okres: 2024-02-10 - 2024-05-31
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: (brak danych)
Prowadzący grup: Marta Lisok
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie z oceną
Wykład - Zaliczenie z oceną
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach.
ul. Raciborska 37, 40-074 Katowice tel: +48 32 7587 600 https://asp.katowice.pl kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.1.0-3 (2024-02-26)